Zasada 6

Dane dotyczące wynagrodzeń i rokowań zbiorowych pokazują, że tendencje płacowe pozostają słabe i nie ma konwergencji w górę. Wynika to głównie z:

• Niepowodzenie w zapewnieniu poszanowania prawa do rokowań zbiorowych i wzrost praktyk niszczenia związków zawodowych doprowadziły do ograniczony zakres układów zbiorowych.
• Ustawowe płace minimalne, które - gdzie istnieją - w większości państw członkowskich znajdują się poniżej progu przyzwoitości i nie gwarantują godziwego poziomu życia pracownikom i ich rodzinom oraz nie zapewniają zaangażowania partnerów społecznych.
• Zasady paktu stabilności i wzrostu (SGP), które nakładają nadmierną presję na systemy krajowe oraz programy Troiki, które zniszczyły rokowania zbiorowe.
• Zbyt wielu pracowników nie jest objętych umowami zbiorowymi, a jedynie umowami osobistymi

Utrzymują się ogromne różnice w poziomach płac i rokowaniach zbiorowych między państwami członkowskimi i wewnątrz nich. Prowadzi to do sytuacji dumpingu socjalnego, który ma głównie negatywny wpływ na najniższy segment rynku pracy. Ponadto niewłaściwe i nieuczciwe ustalanie wynagrodzeń związane z nieprzestrzeganiem praw do rokowań zbiorowych również ma negatywny wpływ na wynagrodzenia w górę siatki płac prowadzący do obniżenia popytu wewnętrznego jako głównej siły napędowej wzrostu gospodarczego w UE - w szczególności w sytuacji kryzysu gospodarczego wywołanego obecnie pandemią COVID 19.

Dlatego jest to niezbędne zapewnienie pełnego poszanowania praw pracowników do rokowań zbiorowych i godziwego wynagrodzenia we wszystkich państwach członkowskich. Konieczne jest ustanowienie równych warunków działania na rynku wewnętrznym i wywołanie zwyżkowej konwergencji płac. Kluczową rolę odgrywa w tym europejska dyrektywa w sprawie odpowiedniej płacy minimalnej. Niniejsza dyrektywa musi gwarantować, że ustawowe płace minimalne nie mogą spaść poniżej progu przyzwoitości, są adekwatne i określane przy pełnym zaangażowaniu partnerów społecznych. Ponadto musi zwiększyć zdolność związków zawodowych do negocjowania godziwych wynagrodzeń i warunków pracy oraz zająć się praktykami niszczenia związków, a także musi zabezpieczyć dobrze funkcjonujące systemy rokowań zbiorowych i stosunków pracy.

Konwergencja płac w górę w Europie pomogłaby zlikwidować różnice płacowe między krajami i wewnątrz nich (szczególnie między Wschodem a Zachodem) i poprawić udział płac w gospodarce, zmniejszyć nierówności i zwiększyć popyt wewnętrzny i produktywność. Można to osiągnąć poprzez:

• Europejska dyrektywa w sprawie adekwatnych płac minimalnych musi zostać zmieniona, aby zapewnić poszanowanie prawa związków zawodowych do rokowań zbiorowych, położyć kres niszczeniu związków zawodowych i zagwarantować, że ustawowe płace minimalne wzrosną;
• Zapewniając że tylko pracodawcy, którzy szanują prawo pracowników do rokowań zbiorowych i wdrażania odpowiednich układów zbiorowych, mogą otrzymać zamówienia publiczne, dotacje, fundusze, płatności w ramach WPR, SURE, plan naprawy itp.;
• Działania i środki promujące prawa i zdolność do rokowań zbiorowych, w tym w ramach narzędzi zarządzania gospodarczego i społecznego, takich jak europejski semestr, wytyczne dotyczące zatrudnienia, Europejski filar praw socjalnych i tablica wyników społecznych.

Dyrektywa UE odnosząca się do zróżnicowanie wynagrodzenia ze względu na płeć i wiążące środki w zakresie przejrzystości płac, w tym doprecyzowanie zasady równości wynagrodzeń za pracę jednakowej wartości umożliwiającej pracownikom i związkom zawodowym dostęp do informacji o kryteriach decydujących o wysokości wynagrodzeń oraz prowadzenie negocjacji o pracę o jednakowej wartości, jest również potrzebne, aby zagwarantować równe wynagrodzenie kobietom i mężczyznom.

Działania zmierzające do uzyskania pozytywnej konwergencji warunków życia i pracy

1. 1. Krajowe plany działania, opracowane przez państwa członkowskie w porozumieniu z partnerami społecznymi w celu promowania rokowań zbiorowych, jako część dyrektywy ramowej w sprawie rokowań zbiorowych i sprawiedliwych płac minimalnych.
2. W procesie semestru UE: program działań pro-płacowych.